Wordt de vis duur betaald?#2

Banner van Zeeliefhebbers. Copyright Hugo Schuitemakers

In dit artikel wees Uw Villa U op de site van Zeeliefhebbers. Via die site wordt U exclusief vis en ander zeegedierte aangeboden, gevangen door vissers die dat kleinschalig en/of innovatief doen. Het wordt aangeboden met een schoonmaak en klaarmaakadvies en met foto’s van de vangst.

Naar aanleiding daarvan vroeg Uw Villa zich af wat dat innovatieve vissen nu inhield. Hugo Schuitemaker , initiator van Zeeliefhebbers, deed één en ander uitgebreid uit de doeken. Waarvoor hartelijke dank. Hij merkt daarbij uitdrukkelijk op dat Zeeliefhebbers geen keurmerk is. Hugo gedraagt zich als een nieuwsgierige consument die werkt met vissersbedrijven die kleinschalig vangen of innovatief zijn. Dat gaat volgens hem vaak samen.

Wat het innovatieve betreft zegt hij het volgende:

“Een innovatie is (in mijn benadering met Zeeliefhebbers) een bewust gemaakte verandering (ten opzichte van de eigen bedrijfsvoering of de gebruikelijke benadering binnen de bedrijfstak). Dit kan technisch zijn, maar hoeft niet.

Ik ben me er van bewust dat dit een ruime definitie is; op deze manier is er veel innovatie te vinden in elke sector.  In de visserij is dit echter niet vanzelfsprekend. De sector is extreem vasthoudend aan oude technieken en gebruiken.

Dit komt (denk ik):
- omdat veel vissers dik onder de plak zitten van de geldverstrekkende bank. Banken gaan op zeker, bekende technieken dus.
- omdat visserij een vak is dat nog steeds van vader op zoon, ver uit de kust wordt
- de meeste vissers niet betrokken zijn bij de verkoop en vermarkting van hun vangst. Dit gaat via een afslag, er is geen contact tussen visser (producent) en consument. Vraag gerichte innovaties (dit zijn de meeste innovaties in andere sectoren van de laatste 20 jaar) zijn daardoor niet te maken.

Kostenbesparende innovaties zijn in de jaren 60 al gemaakt. Deze voldeden de afgelopen 40 jaar prima.

Op dit moment zit de visserij in zwaar weer. De bekende technieken lonen niet. Er wordt gesaneerd en de prijzen kelderen. Van de vissers die nu nog vissen houdt ongeveer de helft stug vol, hopend op betere tijden. De andere helft is op één of andere manier bewust aan het zoeken naar hoe het beter kan. Ik richt mij op de laatste helft. Veel innovaties richten zich op de beperking van bijvangst en betere vermarkting. Dit zijn (in mijn optiek) precies de plekken waar de sector verouderd is en ook moet innoveren.

Om dan ook nog even concreet te worden, zal ik je verklappen wat ik innovatief vind aan de vissers waarmee ik tot nu toe werk:

SL 9 (ZLH 1):
- Squidjigger installatie voor vissen op inktvis (eerste in Europa)
- Ombouw naar Flyshoot-visserij;
- Week op - week af systeem met twee bemanningen voor één schip. Hiermee krijgt de visser een beter leven en kan het schip 7 dagen per week vissen (ten opzichte van 6 dagen per week met één bemanning)
- Vraaggericht voorverpakken aan boord
- Zelf exporteren van vangst

WON 3 (ZLH 2)
- Na verbod op mechanisch kokkelvissen opnieuw het ambachtelijke handkokkelvissen oppakken.
- WON 3 is kleinschalig en zeer brandstof efficiënt (visserij op handkracht)

TS 31(ZLH 3)
- Op zicht jagen op harder en zeebaars. Deze omsingelen met net en met kabaal (peddels op water) het net in jagen. De netten blijven hiermee niet overnacht staan. Bijvangst is daarmee zo goed als uitgesloten. (hierin zijn zij de enigen in Nederland)
- Zelfstandig vermarkten van de vangst aan particulieren en horeca.
- Vissen bewust kleinschalig en op handkracht.

PD 126 (ZLH 4)
- Overstap van boomkor naar quadrig (of multitig) visserij (vissen met 4 aan elkaar gekoppelde netten die met (scheer)borden worden opengehouden. Scheerborden: metalen borden (doors in het engels) die als een vlieger op waterstroming zijwaarts aan de netten trekken)
- Overstap van tong als doelsoort naar langoustine (Noorse kreeft)
- Vierkant gemaasde ontsnappingspanelen achterin het net.

HL 6 (ZLH 5)
- Vissen met wijdere mazen dan verplicht om kleine exemplaren te sparen
- Vissen bewust kleinschalig en op handkracht.
- Hebben hun vangst (Laaksumer bot) laten uitroepen tot streekproduct.Ze zijn bezig met het actief vermarkten aan particulieren. Hiermee halen ze hun product uit de bulkmarkt en geven ze het een gezicht. Ze zijn hier nu mee bezig, het is nog niet waar het moet zijn.

Ik hoop dat ik je hiermee een antwoord heb kunnen geven. Nogmaals, ik ben geen keurmerk. Ik zoek in de visserijsector naar goed nieuws. Innovatie en kleinschaligheid zijn daarbij de eerste grove (en onzekere) afbakening. Ik vel daarbij geen oordeel; ik maak zo veel mogelijk transparant en laat het eindoordeel aan de consument.

Bedankt voor je vraag,

Vriendelijke groet,

Hugo”


VLR